Benjo Bruijning als Claudio en Susan Visser als Beatrice in ‘Much Ado About Nothing’ door de Utrechtse Spelen. Onder: Jeroen de Man als Benedick en Susan Visser als Beatrice. Helemaal onderin:Audrey Bolder als Margaret temidden van het New Cool Collective. (Foto’s: Eric Bos)
(Stadsschouwburg in Utrecht, 21 augustus 2012) – Het leukste van een volstrekt afwijkende versie van Shakespeares hilarische spel ‘Much Ado About Nothing’ uit 1598 is dat je, als je het origineel enigszins kent, extra kunt genieten van de manier waarop met de tekst en het stuk wordt omgesprongen. De Utrechtse Spelen geeft ons daartoe deze weken in Utrecht ruimschoots de kans. Voor de originele tekst hoeven we er niet heen, die is voor het grootste deel vervangen door eigentijdse dialogen. Zo is het personage Balthazar geschrapt, vermoedelijk omdat deze knecht van Don Pedro slechts als zanger dienst deed. Die hoedanigheid wordt overgenomen door Audrey Bolder als Margaret, een vriendin van Hero, de dochter van Don Leonato, om wie het allemaal draait. Deze Margaret zingt de jazzy en funky sterren van de hemel, ondersteund door het feestelijke en energieke New Cool Collective dat een mix van jazz, salsa, dance, afrobeat, latin en boogaloo produceert. De zaal van de schouwburg werd ervoor omgebouwd. In het midden bevindt zich een rond podium voor de muzikanten, dat tevens als doorloop dient van de ene kant van de zaal naar de andere.
De acteurs bevinden zich overal, naast je, boven je, ze spreken je aan, mengen zich tussen het publiek dat verdeeld is in een zittend en een staand gedeelte. Dat laatste krijgt al snel de neiging om te gaan dansen. Dat mag allemaal, dat is juist de bedoeling. Het is feest, dat is van meet af aan duidelijk. De acteurs springen en rennen rond, roepen elkaar vanaf de uiteinden van de zaal of via de galerijen toe. Er wordt geruzied, de clown uitgehangen, getrouwd en gekonkeld, afgewisseld door de aanstekelijke sound van het fantastisch spelende orkest.
Maar waar gaat het eigenlijk om? Om niks, natuurlijk. Daar ve
rwijst de titel immers naar. Kouwe drukte. Het speelt zich af in Messina. Er moet getrouwd worden. Minstens twee paren worden gekoppeld. Gouverneursdochter Hero die met de Florentijnse edelman Claudio zal trouwen. Maar anderen, vooral Don John, spelen een vies spelletje, zodat Hero wordt beschuldigd van ontrouw en door haar vader dreigt te worden gedood. Eind goed al goed natuurlijk.
Maar nu de versie van De Utrechtse Spelen. Die is verrassend en origineel. Bewonderenswaardig hoe de cast uit zijn dak gaat, heen en weer rent en zichtbaar plezier heeft om van deze voorstelling een enerverende ervaring te maken. Het is niet eenvoudig om op een toneel te spelen dat bestaat uit ijzeren trappen, galerijen, de publiekstribune en temidden van het publiek op de vloer.
De chaos dreigt groot te worden. Soms is het niet te volgen, vooral niet voor degenen die dit Shakespearestuk nooit hebben gelezen of gezien, als toneelstuk of als film. Af en toe valt de spanning weg. Dat wordt versterkt door het New Cool Collective die zoveel muzikaliteit en opwinding creëert, dat het je soms niks meer kan schelen hoe het stuk verloopt. Je klapt je handen stuk voor die formatie. En je wilt alleen maar dansen. Dat gebeurt dan ook, tussendoor en aan het eind. Dan voegen de acteurs en actrices zich tussen het publiek. Een maskerade; we kregen als toeschouwers vooraf maskers uitgereikt. Kijk, daar springt de schrijver Arthur Japin die de rol van Don John vertolkt, na afloop onvermoeibaar rond. Een hoop gedoe, inderdaad, om niks. De voorstelling heeft genoeg om het lijf om iedereen aan te raden te gaan kijken. Maar er zitten zwakke plekken in. De mooie teksten van Shakespeare duiken spaarzaam op, dan wordt het heel even prachtig. Maar Shakespeare is niet helemaal opgewassen tegen dit dansfestijn.
ERIC BOS
De Utrechtse Spelen met ‘Much Ado About Nothing’. Tot en met 6 september vijf dagen in de week. Aanvang 21.00 uur. Stadsschouwburg, Lucasbolwerk 24, Utrecht 030.2302023.