Het vermoedelijke schetsboek (42x31cm) van koningin Christina met tekeningen (gewassen inkt) van Jan van der Kooi. Copyright: Jan van der Kooi-2012
Het is het 120ste schetsboek in de verzameling die kunstenaar Jan van der Kooi (Groningen, 1957) in zijn bezit heeft en waar hij regelmatig in tekent. Daarin zijn sporen van krijt aanwezig, vermoedelijk afkomstig van tekeningen van oude meesters zoals Michelangelo en Titiaan die erin waren geplakt. Waarschijnlijk is het in het bezit geweest van koningin Christina van Zweden (1626-1689) die een hartstochtelijke kunstverzamelaar was.
Vorige week hadden we het over een schetsboek van Leronardo da Vinci in bezit van Rafaël waar laatstgenoemde prachtige tekeningen aan toevoegde. Jan van der Kooi is eveneens een virtuoze tekenaar, hierboven zien we drie van zijn zelfportretten in dat oude schetsboek.
Vanaf zijn veertiende jaar verzamelt Jan van der Kooi al schetsboeken. Hij is vooral gecharmeerd, zoals hij het zelf omschrijft, van de poëtische waarde van dergelijke boeken. Het papier is ook van een veel mooiere kwaliteit dan in deze tijd. Het album telt 74 bladen waarop de tekeningen ooit werden ingeplakt als foto’s in een oud fotoalbum. Op alle pagina’s zijn hoekjes achtergelaten doordat de tekeningen er zijn uitgesneden. Waar het om gaat, is dat er complete, paginagrote afdrukken in rood krijt zijn te zien, doordat de oorspronkelijke tekeningen op de tegenover liggende bladzijde afdrukken hebben achtergelaten. Tekeningen van Michelangelo of van Veronese.
Nu zou je kunnen zeggen: daar gaat die Jan van der Kooi uit het Friese Burgum toch niet zomaar in tekenen? Dat doet hij ook alleen maar hier en daar. Jan van der Kooi wil eerst weten of het klopt. Of in zijn 17de-eeuwse schetsboek inderdaad tekeningen van historische collega’s hebben gezeten, zoals ook van Caravaggio, Romano en Rafaël.
Teylers Museum, waar straks de Rafaël-tentoonstelling wordt geopend, heeft aanvankelijk laten weten dat ze het niet willen hebben omdat de herkomst onzeker is. Daar schijnen ze nu op te zijn teruggekomen. Het schetsboek van de oude meesters begint hot te worden in deskundigenkringen. Maar eerst moet worden vastgesteld of het inderdaad om een exemplaar uit de collectie van koningin Christina gaat, één van de vijf unieke schetsboeken uit haar bezit. Het Rijksprentenkabinet is daarover positief. Dan Brown kan zo aan een nieuwe kunstthriller beginnen.