Katsushika Hokusai: ‘Grote Golf van Kanagawa’ (1832) houtsnede. Vrij van copyrights
Eigenlijk zou deze beroemde ‘Golf’ van Hokusai ‘Tsunami’moeten heten. Er is lang gediscussieerd over de golf op deze kleurenhoutsnede. Zulke hoge golven zouden in de Japanse wateren niet voorkomen. Maar Hokusai wilde er de bovennatuurlijke kracht van de natuur mee uitdrukken. Net als de Franse componist Claude Debussy dat beoogde met zijn symfonisch orkestwerk La Mer uit 1903, waarin de verschijningsvormen en stemmingen van de zee worden uitgedrukt. In ieder geval verzocht Debussy de uitgever van zijn compositie om De Golf van Hokusai op de titelpagina af te drukken.
En nu staan we aan het strand van Schiermonnikoog en Frankrijk en Japan zijn ver weg, maar de zee ligt voor ons en op het eiland begint vandaag een Claude Debussy Internationaal Kamermuziekfestival. Omdat Debussy 150 jaar geleden werd geboren
Debussy beluisteren op een eiland, met vogelgeluiden en de muziek van de zee… dat is een bijzondere ervaring. Hij zou ervan genoten hebben. Op een festivalfoto zien we hem genoeglijk op een Atlantisch strand, in de wind met parasol en hoed. Hij wilde muziek schrijven voor buiten, niet voor binnen, al was dat praktisch niet altijd mogelijk.
Het gaat overigens om een Debussy-kamermuziekfestival met opvallend weinig muziek van Debussy, maar veel meer van zijn tijdgenoten en vrienden. Men wil de invloeden op Debussy juist laten horen. Hij was immers een spons die alles opzoog wat hem verder kon helpen een nieuw muzikaal concept te scheppen. Opvallend genoeg gaat de festivalorganisatie, en de lezing op 1 oktober in het Dorpshuis over ‘Impressionisme en Muziek’, nog steeds uit van het oude misverstand dat Debussy’s muziek impressionistisch zou zijn. Maar wat betekent dan de tekst ‘die bijna zintuiglijke klanken, die wolken van kleur en harmonie, die andere werkelijkheden’, in de toelichting? Debussy verfoeide dat etiket op zijn muziek, hij was een symbolist van het zuiverste water. Alles wendde hij aan om een andere wereld te openen met zijn klankideeën. Wat heeft het gamelanorkest in 1889 op de Wereldtentoonstelling van Parijs niet een grote invloed op zijn werk gehad. Maar op Schier staat geen klein gamelanorkest op het programma. Die exotische, zielsbetoverende en hallucinerende klankwereld is daar niet te vinden.