Bruce Mawson: ‘Pink Ball’- installatie. Foto: Eric Bos
Kunst gaat over illusie. En over licht. Jan van Eyck wist dat al en maakte er zijn specialisme van. Dan hebben we het dus over klassieke schilderkunst. Maar niks daarvan, ook conceptuele kunst gaat over licht en illusie. Niet ten dienste van een voorstelling, maar om de werking van dat licht en die illusie te onderzoeken, er iets over te vertellen. Je ziet een plat vlak, maar je ogen nemen diepte waar. Je schildert met verf of een andere substantie en kijk, het lijkt of er met licht geschilderd is. Je maakt een installatie met onbeweeglijke vormen en je neemt beweging waar. Je ogen gaan met de kunst een rondedans aan. Wat je ziet, is niet echt.
Ronald Schimmel laat dat spel met echt en onecht in kunstruimte K09 zien op een witte wand. Hij speelt in een mix van installatie en schilderkunst met de illusie van het ‘nabeeld’. Stel we kijken naar een knalrode kleur, maar als we onze blik afwenden zien, wordt het groen voor onze ogen. Dat is het nabeeld.
Ook de driedimensionale wandobjecten van Jan Maarten Voskuil gaan over illusie. Het lijkt of ze daar aan die wand heupwiegen. Dat doen ze niet uit zichzelf, dat gebeurt pas als je zelf heen en weer beweegt. Dan veranderen ze van vorm en lijken een eigen leven te leiden.
Het kan nog gekker. Meteen in de gang van K09 zien we in een donkere ruimte een bolvorm op de muur geprojecteerd. ‘Pink Ball’ heet het. Het doet denken aan een planeet of beter nog, aan een stervende zon. Gelijktijdig horen we de muziek van het universum, de geluiden van de oneindigheid. We zien de bol kleiner worden, donkerder en dan weer lichter. Maar het is allemaal illusie. Het zijn onze eigen ogen die ons bedriegen.
Zoals in het werk van de andere exposanten onder wie Jan Scheerhoorn die zomaar licht en schaduw kan wegschilderen.
K09 toont waar het bij beeldende kunst om gaat. Zelfs het ontroerendste zelfportret van Rembrandt in het Rijksmuseum bestaat gewoon uit een houten paneel met laagjes olieverf. De rest is illusie.
High Lights. Kunstruimte 09, Herebinnesingel 11 in Groningen. Open: wo t/m za 13-17 en zo 14-17 uur. T/m 21 oktober 2012.