Christiaan Kuitwaard: Bosgezicht.
Foto: Liesbeth Honders
Zo’n bos als Christiaan Kuitwaard (Sneek – 1965) heeft geschilderd, als je er langer naar kijkt, lijkt het meer om de herinnering aan dat bos te gaan. Het zijn, zoals hij het zelf noemt, ‘abstracte beelden van een vergankelijke wereld.’ Niet de wereld zelf, maar de herinnering. Als Christiaan Kuitwaard (Sneek – 1965) een kop en schotel of een kom schildert, is die nog maar voor een deel aanwezig. De abstrahering zorgt ervoor dat een deel van het voorwerp oplost in de achtergrond, dat de vorm bezig is te verdwijnen, alsof een kop of een kom even vergankelijk is als een bos. Zoals je ook de slagschaduw van iets kunt beschouwen als de herinnering aan datgene wat de schaduw veroorzaakt.
Bij Annelies Middel, die ook in Galerie Jacoba Wijk exposeert, gaat het niet om landschappen of stillevens, maar om mensfiguren. Zij maakt miniatuurschilderingen op stukjes hout of steen, een scherf, iets wat ze onderweg tegenkwam. Vermoedens over wat ze zijn geweest of waar ze deel van uitmaakten. Het restant van een huis, van een badkamer, een fragment van wat ooit een kastje of kist is geweest, bij mensen thuis heeft gestaan. Het refereert aan het geheugen en de herinnering zoals ook Christiaan Kuitwaard zijn eigen werk omschrijft.
Als je het werk van Annelies Middel goed bekijkt (in de galerie ligt zelfs een vergrootglas klaar), zie je dat het vaak om mensen gaat die allang niet meer leven, een groepje, twee vriendinnen, kinderen die nu groot zijn geworden. Soms zijn ze niet helemaal uitgeschilderd, zodat details vaag blijven, wat de uitdrukking van vergankelijkheid versterkt.
Met het schilderen van zo’n bos of de herinnering eraan, van zo’n gestorven familie of van een verloren jeugd, gebeurt er iets wat je het wegvallen van de tijd kunt noemen. Het bos, de mensen, ze drijven voort op de stroom van de tijd tot ze voorgoed om een bocht uit het zicht zijn verdwenen omdat degene die de herinnering koesterde er zelf niet meer is. Maar hier, in de galerie, zijn ze er nog, en is de vergankelijkheid even tot staan gebracht.
Annelies Middel en Christiaan Kuitwaard. Galerie Jacoba Wijk, Wehe-den Hoorn. Open: zondagen (behalve feestdagen) van 13-17 uur en op afspraak. T/m 13 januari 2013.