Edward Hopper: ‘House by the railroad’ (1925)
Onlangs bracht Turner Classic Movies de indrukwekkende film Giant (1956) van George Stevens op de buis, met Elisabeth Taylor, James Dean en Rock Hudson. Daarin speelt een oud, somber huis een rol dat onmiddellijk deed denken aan het huis dat Alfred Hitchcock speciaal voor de film Psycho (1960) had laten bouwen op het terrein van Universal Studio’s in Californië. Maar Giant speelt zich af op de olievelden van Texas, bij Marfa. Hitchcock had zijn huis pas vier jaar later laten bouwen.
Hitchcock (1899-1980) had een ander voorbeeld voor zijn huis in zijn gruwelfilm. Hij zag een schilderij uit 1925 van de Amerikaanse schilder Edward Hopper (1882-1967) waarop het Psychohuis staat afgebeeld. House by the railroad heet het. We zien een Victoriaans landhuis, dat in Noord-California veel voorkomt. ‘Californian Gothic’, zoals Hitchcock het noemde. Hoog oprijzend, gesloten, dreigend, mysterieus. In 1978 was dat voor Terence Malick reden om zo’n zelfde huis op de set te bouwen voor zijn film Days of Heaven.
Voor Hopper en Hitchcock drukte een bouwwerk altijd iets bijzonders uit, alsof het een levend ding is. Bij Hopper stond het huis aan de spoorlijn symbool voor de grote veranderingen die de komst van de industrialisatie voor de natuur met zich meebracht. Voor Hitchcock was een huis of gebouw bepalend voor wat er in zijn films aan de hand was. Niet de plot, maar het bouwwerk deed onze haren rechtop staan. Dat huis, dat gebouw, deugde niet. Gek genoeg gebeurt er in dat enge huis in Psycho eigenlijk niet zoveel bijzonders. De gruwelijke misdaad heeft plaats in het motel onder aan het huis. Maar wie Psycho zegt, ziet meteen het Victoriaanse huis voor zich.
Waar kwam Hopper dat huis tegen? Wie vanuit New York de Route 9W neemt in noordelijke richting naar het dorpje Haverstraw vindt het op de hoek van Mainstreet. Het stond via Edward Hopper zowel model voor Psycho als voor Giant. Nu is het verbouwd tot appartementencomplex.
De facade van het Psychohuis op het Universalterrein staat er nog steeds, voor de toeristen. Als je er met een treintje langsrijdt, komt er ineens een man uit het huis rennen met een mes in zijn hand, recht op de toeristen af. Maar niemand gilt. De film is immers veel echter.