Antonio Stradivari: Brief aan een klant (detail).
Copyright: Stradivarius-museum, Cremona.
Vandaag wordt in de Friese hoofdstad een Dag van de Brief gehouden. Immers, we zijn al bijna vergeten dat er zoiets bestaat als een brief of een ansichtkaartje of een kattenbelletje van papier. Brieven schrijven doen we niet meer. Onze grootouders schreven brieven. Koningin Victoria schreef brieven aan haar minnaar, Belle van Zuylen schreef brieven aan haar Europese relaties, Mozart en zijn vader onderhielden een drukke briefwisseling, de vioolbouwer Antonio Stradivari stuurde brieven aan zijn klanten. Toen vertrouwde je met potlood of inkt de grootste geheimen of diepste zielenroerselen aan het papier toe, zonder dat de overheid kon meelezen.
Geen mail, geen sms noch tweet kan bij de ontvanger datgene teweeg brengen wat woorden van inkt kunnen doen op een geurig velletje papier in een dichtgeplakte envelop na een lange oceaanreis. Het papier bevat nog de vingerafdrukken en de envelop het speeksel van de schrijver. Een verliefde afzender heeft met de afdruk van haar lippen haar boodschap kracht bijgezet.
Het stukje brief op deze pagina heeft een ander soort reis gemaakt. Een reis door de tijd. Het werd geschreven in 1708 en ligt in een vitrine van een Italiaans museum. Die eer zal een tweet nooit ten deel vallen. Het is Italiaans en er staat: ‘Ik smeek u mij de verlate levering van de violen te willen vergeven, die te wijten was aan het vernissen van de grote kieren, zodanig dat de zon ze niet meer kan openbreken.’
De in Cremona bewaarde brief werd geschreven door Antonio Stradivari. Een gewoon zakelijk briefje, dat echter bij lezing ervan grote beroering wekte in vioolbouwerskringen. Het ging over vernis, over het beroemde vernis dat verantwoordelijk zou zijn voor de hoge kwaliteit en de bijzondere klank van de Stradivarius-violen. Misschien wel de beste violen ter wereld. Aan de hand van deze brief wordt al tijden vergeefs geprobeerd nog betere violen te bouwen dan Stradivari deed.
De Dag van de Brief blijkt zich echter uitsluitend in Friesland af te spelen. Het gaat in Leeuwarden om Friese brieven, van, aan en voor Friezen. Eigenlijk had deze dag De Friese Dag van de Friese brief moeten heten.
Dag van de Brief. In De Harmonie, Leeuwarden, Vrijdag 24 april 2015.