Nobuyuki Kobayashi maakt zijn foto’s met een analoge grootformaat camera. (Platinum-palladium afdruk op Washi-papier).
In de film ‘Himatsuri’ van de Japanse regisseur Mitsuo Yanagimachi uit 1985 gaat de houthakker Tatsuo een persoonlijke strijd aan tegen de vernieuwing. In en rond zijn dorp heeft allerlei nieuwbouw plaats, er dreigt een kerncentrale te komen, het wilde natuurgebied met zijn ceder- en bamboebossen en meren moet een natuurreservaat worden, visgronden blijken ineens vervuild te zijn.
We zien Tatsuo door zijn geliefde bos lopen waar hij tegen de bomen spreekt en deze zelfs omhelst. Vanuit de Shinto religie gelooft hij in de aanwezigheid van bos- en watergeesten. Mét de vooroudergeesten zijn deze natuurgeesten diep in de ziel van de Japanse samenleving verankerd. Je zou denken dat het milieu daar beter wordt beschermd dan waar ook. Maar geld verdienen is ook in Japan belangrijker dan wat ook.
In de foto’s van de Japanse kunstenaar Nobuyuki Kobayashi in Museum De Buitenplaats zien we dezelfde geesteshouding terug. Zijn zwart-wit foto’s met hun gevoelige grijstonen doen denken aan natuurpoëzie. Het bos en de meren die hij vastlegt lijken iets voelbaar te maken van die geheimzinnige natuurgeestenwereld die voor de Japanners zo vanzelfsprekend is, maar die wij westerlingen allang uit onze waarneming en beleving hebben gebannen.
De foto’s van Nobuyuki tonen juist in de afwezigheid van kleur iets wat in al die ondoordringbaar bamboe- of cederbomenbossen sterk voelbaar wordt en zich moeilijk in woorden laat uitdrukken. Zoals de steen in het water op deze foto in het licht van het Shinto natuurgeloof ineens een oude natuurgeest wordt, een betrapte ‘kami’, die vanuit zijn verscholenheid het dampende meer overziet. Uit zijn verweerde kale kop steken nog enkele stugge haren. Maar ook hij is, net als de houthakker uit de film, niet in staat om het verdwijnen van de natuur tegen te houden. Kobayashi lijkt met zijn camera steeds het moment af te drukken waarop een kami zijn aanwezigheid verraad. Alsof hij de Japanse samenleving eraan wil herinneren dat een boom niet zomaar omgehakt moet worden en een meer niet zomaar in een koelwaterbassin moet veranderen.
Portraits of Nature is de eerste fototentoonstelling in Museum De Buitenplaats en sluit aan op de fotomanifestatie Noorderlicht. Naast Kobayashi exposeren Hiroyuki Masuyama en Kim Boske hun fascinerende fotowerken over de natuur. Open: di t/m zo 11-17 uur. T/m 6 december 2015.