Paolo Veronese: links portret van ‘Livia Da Porto Thiene en haar dochter Porzia’, rechts Iseppo Da Porto Thiene met zoon Leonida’* (1552) beide 207x137cm.
copyright: Google arts & culture
Op deze portretten, geschilderd door Paolo Veronese (1528-1588) zien we links het levensgrote portret van gravin Livia Da Porto Thiene uit Vicenza met haar dochtertje Porzia en rechts dat van haar echtgenoot Iseppo met hun zoon Leonida. Veronese beeldde hen in 1552 levensgroot uit. Het zijn sublieme schilderijen, van kleur en van opzet, vooral dat van Livia. Bijzonder is dat je niet achterovervalt van haar luxe kleding en statige voorkomen, maar van de verfijnde manier waarop Veronese moeder en dochter vereeuwigd heeft. En met een groot gevoel voor realisme. De zesjarige Porzia staat niet braaf te poseren, maar grijpt haar moeders rokken vast met een houding die wijst op een lichte vrees voor die vreemde man die hen staat te schilderen. Het lijkt alsof Veronese hen in het voorbijgaan vroeg of ze heel even stil wilden staan. Over het toptalent Paolo Veronese zei de Franse schilder Delacroix: ‘Veronese had nooit de pretentie om een meesterwerk te scheppen, hij schilderde ze gewoon.’
De pendant is een vergelijkbaar portret van haar echtgenoot Iseppo da Porto en hun zoon Leonida. Iseppo neemt daarop een beetje stoere houding aan. Hij houdt zijn zoon met zijn rechterhand in bedwang omdat die zich kennelijk los wil maken.
Het aardige is dat beide schilderijen, zoals zo vaak is gebeurd, eeuwenlang van elkaar gescheiden waren en nu samenkomen op de tentoonstelling ‘High Society’ in het Amsterdamse Rijkmuseum. De kunstwereld doet de laatste tijd dus aan gezinshereniging. Een unieke tentoonstelling met zo’n 35 portretten van welgestelde mensen uit de afgelopen eeuwen, geschilderd door de fine fleur van de kunstgeschiedenis.
In 1552 kregen beide portretten een ereplaats in het paleis dat Iseppo door bouwmeester Andrea Palladino had laten bouwen. Iseppo Thiene was in zijn tijd puissant rijk en een van de belangrijkste mensen in Vicenza. Hij komt over een paar maanden uit Florence naar Amsterdam, Livia reist per vliegtuig van het Walters Art Museum in Baltimore naar onze hoofdstad. De kinderen gaan mee.
Livia’s portret werd in 2004 voor het laatst helemaal schoongemaakt en bijgewerkt. Daardoor ziet het marterbont er weer fris uit. Een voering van marterbont beschermde de draagster tegen het dood geboren worden van haar kinderen.
Er is nog iets bijzonders aan het schilderij van Livia. Eigenlijk is het een portret van drie vrouwen, van haarzelf, van Porzia en van haar nog ongeboren dochtertje Emilia. Porzia geeft met haar linker handje te kennen dat ze een zusje of broertje krijgt. Dat marterbont heeft dus nog geholpen ook.
De expositie in het Rijksmuseum begint op 8 maart en duurt tot en met 13 juni 2018. www.rijksmuseum.nl
*In kunstboeken en op museumsites hebben de kinderen van het echtpaar Da Porto Thiene verschillende namen. De hier gebruikte namen zijn de meest waarschijnlijke.