Paul McCarthy: ‘That Girl (T.G. Awake)’. (2013) Gekleurde silicone, mensenhaar, glas en hout. Collectie D.Daskalopoulos, Halandri (Griekenland) Foto: Eric Bos
Eerst is daar dat marmeren beeld van een levensgroot meisje, gehurkt met een mes op haar heup en een Luger-pistool in haar hand. De pet met doodskop maakt het compleet. Een pervers gegeven, zoals bij alle beelden van Thom Puckey de laatste jaren. Seks, dood en geweld worden in zijn werk samengebald in de glinsterende schoonheid van Carara-marmer. Love and Cruelty. Akelig? Kunst kan akelig zijn.
Afgelopen zondag was het onvoorstelbaar druk in Hal 2 van de Rotterdamse Kunsthal. Doorgaans overheerst een bejaard publiek de tentoonstellingszalen van musea. Deze keer krioelde jong en oud door elkaar en zag je complete gezinnen die gefascineerd keken naar wat er te zien was: hyperrealistische menselijke sculpturen.
Verderop ligt een levensgrote naakte vrouw op haar knieën en ellebogen. Sam Jinks creëerde haar in 2015. Ze is een wonder van realisme met haar vleeskleurige, jong, zacht en stevig ogende lijf. Een wezen dat warmte en kwetsbaarheid uitstraalt. Ze ligt in een houding die moslims aannemen als ze in gebed gaan. Maar geen moslimvrouw zou bloot in een museumzaal gaan liggen. Wat voor moslims een schande is, is bij ons tja… kunst. Hoe groot wil je het verschil tussen culturen nog hebben?
Bijna echte mensen komen we in Hal 2 tegen, staand, liggend, zittend. Naakt of gekleed. Oh en ah wil je steeds roepen. Hoe menselijker een object er uitziet, hoe meer onze empathie groeit. Maar als iets al te menselijk wordt, verandert empathie in ongemak en afkeer, de kinderen van angst en vrees.
Beeldhouwer Paul McCarthy exposeert drie levensgrote, identieke naakte vrouwen met gespreide benen. Op een bordje staat dat het verboden is te fotograferen uit piëteit met het model dat ervoor geposeerd heeft. That Girl (T.G. Awake) heten de drie mooie, jonge vrouwen van gekleurde silicone die zonder schroom de schoonheid van hun geschoren geslachtsorgaan tonen. Juist dat bordje zorgt ervoor dat het ongemakkelijk wordt, omdat je beseft dat het oorspronkelijke model er in werkelijkheid exact zo uitziet.
In een kleinere ruimte staat het publiek als haringen in een ton voor een oude vrouw van 1,45 meter in een nachthemd. Ze koestert een kleine, naakte baby tegen haar borst. Je zou bijna zweren dat ze echt is. Beeldhouwer Sam Jinks schiep haar in 2010 en sindsdien leeft ze als supermoeder het eeuwige leven, ook al is ze niet echt. Maar ze wekt als enige ontroering.
‘Hyperrealisme Sculptuur’ Kunsthal, Rotterdam. T/m 1 juli 2018 www.kunsthal.nl
Op YouTube is een filmpje te zien van een deel van het maakproces van That Girl (T.G. Awake), hoe het model in gipsverband gewikkeld wordt. ‘Paul McCarthy – T.G. Elyse, 2011’