Het Tschumi-paviljoen op het Hereplein in Groningen met het ‘Vogeltjesproject’. (Foto: Eric Bos)
Op het Hereplein in Groningen staat, verscholen achter bomen en tussen struiken, een wonderlijk bouwwerk van glas. Het moet wel iets met kunst te maken hebben, want het is scheef, het helt voorover en het helt opzij. En er komt geluid uit. Dat glazen gebouwtje is ook een soort etalage, een vitrine. Het is architectuur, het is een minimuseum en het is van zichzelf kunst. Daar moeten de bewoners van de flats inde buurt nog steeds aan wennen. Dat het niet keurig recht staat en dat het ‘s avonds vreemde lichtschijnsels uitstraalt. Alsof het een levend ding is. Een ruimteschip, geland in Groningen.
Als je er niets vermoedend langsloopt, gebeurt er van alles in dat paviljoen dat in 1990 door de Frans-Zwitserse architect Bernard Tschumi ontworpen werd voor de manifestatie ‘What a Wonderfull World’. Vervolgens keek de gemeente niet meer naar dit en andere paviljoens om. Eerst veel geld investeren en het dan laten verslonzen. Maar galeriehouder Marinus de Vries zag meteen de mogelijkheden van het Tschumi-paviljoen. Sindsdien maken kunstenaars uit Groningen, maar ook uit het buitenland daar projecten in. Geluidsobjecten, lichtshows, videoclips, eigentijdse media, virtuele verschijnselen, alles wat je niet zo gauw in een museum ziet, al was het maar omdat het meeste speciaal voor het paviljoen wordt ontworpen. Tschumi zelf noemde het ooit ‘Glass Video Gallery’.
Dat het scheef staat, vormt een extra uitdaging voor kunstenaars, maar ook voor ons, de passanten, die verbaasd stil staan en kijken naar iets wat ze nooit eerder zagen. De ogenschijnlijk simpelste functie is tot half juli 2012 nog te zien, dat van een volière. Als je er langs loopt, hoor je vogels zingen. Je kijkt naar de boomkruinen, maar los van een verdwaalde kraai is er geen vogel te zien. Die vogels zitten in het paviljoen gezellig naast elkaar op stokken. Dwergpapegaaitjes of parkieten. Wat doen die zingende namaakvogels? Ze toveren een glimlach om je lippen. Je loopt er als gewoon publiek langs en het paviljoen zingt voor je. Zomaar. Of het knipoogt met lichtjes, of het toont een golfbeweging, het flitst en het zoemt, steeds iets anders. Dat neem je met je mee en de volgende keer laat je je weer verrassen. Typisch eigentijdse kunst. Gratis in Groningen.