Jannes de Vries: ‘Steentil’ (1966) olieverf op doek (80x100cm)
copyright: Groninger Museum – 2013
Dit revolutionair wild geschilderde landschap heeft wel een heel prozaïsche titel: Steentil. Dat moet dus wel Groningen zijn, en dat is het ook. Moet je je voorstellen dat je op een roze weg naar boven moet klimmen, die eenzame figuur achterna die bijna het hoogste punt heeft bereikt, via een onooglijk stenen bruggetje, een steentil. Maar is dit echt Groningen? Waar kom je zo’n roze weg, gele sloot, paarse lucht en dat oranje gras tegen? Op de schilderijen van De Ploeg, natuurlijk. Die schilderden het groen-grijze Groningen om in een kleurenzee, zodat alles er altijd feestelijk uitziet. Het wandelen door de landschappen van De Ploeg is een compleet avontuur. Ook in 1966 nog, toen De Ploeg al lang over haar hoogtepunt heen was. Maar Jannes de Vries niet. Die schilderde steeds kleuriger.
Jannes de Vries, die dit meesterwerkje in 1966 schilderde, vond het zelf kennelijk te heftig. Het schilderij bevindt zich in de collectie van Hoogleraar Kunst en Maatschappij, Henk van Os, die zijn hele verzameling kunst aan het Groninger Museum schenkt. Het schilderij stond stond helemaal achterin in een kast in het huis van Jannes de Vries, omdat de maker het wilde vernietigen, vertelt Henk van Os. ‘Het schilderij is niet karakteristiek voor De Vries’, zegt Henk van Os in het bijgaande Groninger Museum Magazine. ‘Hij heeft zich hier volkomen laten gaan – zo woest – en ik dacht dat is nu tenminste een keer goed gelukt, en dat was volgens hem juist mislukt.’
Van Os bedoelt natuurlijk de manier van schilderen die niet karakteristiek zou zijn. Want qua onderwerp is het dat juist wel. In het oeuvre van de schilder wemelt het van wegen die naar de hemel lijken te voeren. Vaak gaat het naar een kerkje op een wierde, waarbij je met enige dramatiek zo’n landweggetje als onze levensweg kunt beschouwen. Dan moeten we eerst wel langs en door een heidense kleurenwereld. Maar als het guur en koud is, en de wind ons bijna onderuit blaast, wordt de klim beloond met een hete kom soep in het donkerrode huis achter de brug.
De schenking van het schilderij van Jannes de Vries is te zien t/m 15 september 2013.