1022 Klanken uit de duinen

Villa ‘Carmen Sylva’ in Domburg (nu Rijksmonument).
Vrij van copyright. 

In Domburg, in de voetsporen van kunstenaars als Jan Toorop, Jacoba van Heemskerk en Piet Mondriaan, beland je zomaar in de Europese geschiedenis. Op de gevel van een villa naast het beroemde Badpaviljoen prijkt de naam ‘Carmen Sylva’ (Zingend Woud). Geen woud te bekennen in Domburg. Maar wie in de Europese geschiedenis thuis is, hoort meteen een belletje rinkelen. Carmen Sylva, is de artiestennaam van Elisabeth von Wied, de koningin van Roemenië (1843-1916). Zong de koningin van Roemenië? In haar sprookjes en poëzie wel. Een ontwikkelde vrouw met artistieke aspiraties, net zoals haar vriendin keizerin Elisabeth van Oostenrijk. Beide Elisabeths koesterden stiekem de hoop dat de monarchie zou verdwijnen en door een republiek zou worden vervangen.

Maar Carmen Sylva was natuurlijk ook van adel – ze leefde een vorstelijk leven. Daar hoorde logeren aan de Hollandse kust bij. Zo zag de Domburgse bevolking ieder jaar de Europese vorsten arriveren, met familie en een stoet van hofdames, kamerheren en bedienden. Zoals de Russische grootvorst en de familie Von Wied, inclusief Carmen Sylva. Allemaal liepen of reden ze door de Noordstraat naar de Badweg en het strand. De Roemeense koningin logeerde in Villa Duinoord. Villa ‘Carmen Sylva’ was namelijk eigendom van Charles Erbschloe von Ebersfeld die, omdat Carmen Sylva bij hem op bezoek was geweest, zijn villa haar naam gaf. Weldra stegen de klanken van orkestjes en kapellen uit de duinen omhoog.

Maar het waren niet alleen de zee en het strand. In Domburg resideerde namelijk dokter Johann Georg Mezger, een wonderdokter die de ongemakken en ongeneeslijke aandoeningen van zijn adellijke klanten met zijn duimen wist te verhelpen. Zelfs keizerin Elisabeth van Oostenrijk liet zich, toen ze via Carmen Sylva van zijn talent had gehoord, in het Amsterdamse Amstelhotel behandelen tegen haar jicht. Geen trucs, geen mystieke onzin, Mezger was zijn tijd ver vooruit als voorloper van de fysiotherapie. Met zijn duimen masseerde hij de verkrampte spieren van zijn aristocratische klanten die als herboren naar hun hoven terugkeerden.

Duinoord en de villa van dr Mezger zijn in de oorlog verwoest. Maar het Badpaviljoen staat er nog steeds en de villa Carmen Sylva is opgeknapt. Bij harde zeewind, als je goed luistert, hoor je soms de muziek van de Oostenrijksche Dameskapel Willestedt tussen de verdwenen villa’s weerklinken.