1218 Een nieuwe Skrjabin

Marietta Petkova op één van de foto’s voor de cd ‘Préludes’. Foto: Anouk Bijsterbosch

Onlangs kwam ik op de website van meesterpianiste Marietta Petkova een muziekfragmentje tegen. Een stukje Skrjabin. Dat was een magisch moment. Bij de Russische componist Alexander Skrjabin (1871-1915) verwacht je niet zoveel poëzie en gevoeligheid. Een vooroordeel dat nogal eens bevestigd wordt door allerlei uitvoeringen van zijn pianomuziek. Zelfs wat minder heftige en occulte composities zoals de Preludes opus 11 lijken vaak niet veel meer dan een slap aftreksel van de preludes opus 28 van Chopin. Maar dat fragmentje dat me zo trof, was juist afkomstig van Skrjabins opus 11. Lange tijd werd Skrjabin als een curiositeit beschouwd. En juist dat fragment op de website bewees dat vooroordelen dodelijk kunnen zijn. Hier klonk een nieuwe Skjrabin. En daar wilden we meer van horen.

Marietta Petkova is een gevierd pianiste van wie de uitzonderlijke kwaliteit in ons land en ver daarbuiten al snel herkend werd. Haar vertolkingen van de Études-Tableaux van Rachmaninov werden legendarisch. Een pianiste die de ziel van de muziek wist te raken, wat je ook onder een ziel kunt verstaan. Maar dat is wat je ervaart. Ze laat de partituur al snel achter zich en dringt door in de psychologie van de componist. Ze zoekt de verbinding met de mens die de muziek ooit maakte, waardoor een onderliggende klankwereld hoorbaar wordt. Dat vereist een hooggevoeligheid en emotionele rijpheid die weinig pianisten bezitten. Wie haar recitals bijwoont, heeft steevast een bijzondere ervaring. Marietta Petkova weet tot op het bot te ontroeren en zelfs overbekende stukken opnieuw hoorbaar te maken. Zelfbewuste pianovleugels als de Steinway worden dan als was in haar handen.

Op haar nieuwe dubbel-cd ‘Préludes’ van het label Bloomline speelt ze Zes Kleine Präludien van Bach (BWV 933-938), de 24 Preludes opus 28 van Chopin en de 24 Preludes opus 11 van Skrjabin. Haar manier van Bach en vooral Chopin spelen liet een heel nieuwe standaard horen. Maar Skrjabin kende ik nog niet van haar. Tijdens Petkova’s spel ontpopt Skrjabin zich niet als een mindere Chopin, maar als een weliswaar eigenzinnige, maar dichterlijke componist, een grootmeester van evenwicht en verfijning. Het raffinement zit in de details. Door een subtiel samenspel van de linkerhand en het pedaal richt Marietta Petkova zich minder op de virtuoze kanten van zowel Skrjabin als Chopin, maar op hun emotionele kern. Dat is wat ons op een onverwachte manier raakt.

Speciale aanbieding. De dubbel-cd Préludes van Bach, Chopin en Skrjabin is verkrijgbaar van 25 euro voor 20 euro, te bestellen via www.mariettapetkova.nl onder vermelding van Visualia.