Martina Hladikova: ‘Acht dagen’ sculptuur van koffiedik (2018) Foto: Martina Hladikova
In de Martinikerk in Groningen rook het vorige week naar koffie. Niet omdat er koffie gezet was, maar doordat er een berg koffiedik op de eeuwenoude vloer van de kooromgang lag. Er stonden daar allerlei beeldhouwwerken van afgestudeerde studenten beeldhouwen van een opleiding die opgehouden is te bestaan. Hier stond en lag dus eindexamenwerk van de laatste der Mohikanen. Mooi werk, sterk en gevarieerd, de beste presentatie van de afgelopen jaren. Maar hoe zat dat nu met die koffie? Het moest, tussen al die andere beelden, wel iets met kunst te maken hebben. Kunst van koffiedik, een wel heel origineel materiaal.
De berg koffiedik heeft de vorm van een vrouwengezicht, als van een jonkvrouw, tot stof vergaan en zojuist vanonder de oude grafzerken opgegraven. Nog redelijk intact, los van de scheuren in het gezicht dat het drogen van koffiedik met zich meebrengt.
De koffiediksculptuur bleek ‘Acht Dagen’ te heten en gemaakt te zijn door Martina Hladikova (Plzeň, 1966). Ze werkt als vertaler/tolk bij een aanmeldcentrum voor asielzoekers en maakt de herhaalde procedures mee die het aanvragen van een verblijfsstatus met zich meebrengt. ‘Acht dagen lang,’ legt ze uit, ‘en tussen elk onderdeel is dan de vraag: ‘koffie’? Er wordt heel wat koffie geschonken in zulke situaties. Ik had met de koffiebereiders afgesproken dat ze acht dagen lang het koffiedik voor me zouden bewaren. Dit is het resultaat.’
Je zou ‘Acht dagen’ kunnen zien als een symbool van situaties waarin asielzoekers niet weten waar ze aan toe zijn. Acht dagen lang in onzekerheid over je leven. Met de koffie van de slopende, machteloze onzekerheid over ja of nee. Hoe dan ook, de sculptuur van koffiedik drukt je op de feiten. Als je naar haar sculptuur kijkt, zie je de asielzoekers voor je met hun vaak aangrijpende verhalen. Eerst maar weer koffie?
Sculpturen van ongewone materialen, een combinatie van figuratie en conceptuele kunst, zijn eigen aan hoe Martina Hladikova haar ideeën vormgeeft. Vorig jaar maakte ze een hele serie met elkaar verbonden slapende gezichten van houtsnippers bij Staatsbosbeheer Groningen. Een prachtig project waar OOG-tv nog aandacht aan schonk.
Het is tijdelijke kunst. Na een poosje wordt het materiaal weer bij elkaar geveegd, net zoals dat met het koffiedik is gebeurd, zoals de tijd alles weer in stof verandert. Maar het was gemaakt, het bestond en het was prachtig om te zien.
Volgend jaar is er een expositie van het werk van deze groep beeldhouwers op de ‘Zomerexpositie’van Beelden in Gees. Op internet zijn de gezichten van houtsnippers van Martina Hladikova te zien; zoeken op: ‘Martina Hladikova’.