Yuri Honing en Mariecke van der Linden: ‘Goldbrun’ (installatie) in Museum de Fundatie. Foto: Liesbeth Honders
Als je voor de toegang tot een museumzaaltje een zwart gordijn ziet hangen, weet je: daar is iets bijzonders te zien. Meestal een diashow, filmpjes, een installatie. Zo is het ook met de installatie van Yuri Honing (Hilversum, 1965) en Mariecke van der Linden (Ravenstein, 1973) in Museum de Fundatie in Zwolle. Installatie is een benepen woord voor wat we dan zien. Gesamtkunstwerk, noemen beide kunstenaars het dan ook. Een zwaar romantisch begrip, maar er is wat voor te zeggen, want niet alleen loop je een ruimte binnen met beelden en wandvullende schilderijen, maar de muziek die je hoort, is ook een creatie van ‘Goldbrun’, zoals het totale kunstwerk heet. Goldbrun is tevens de titel van het album waarmee Yuri Honing de prestigieuze Edison Jazz Award 2018 in de wacht sleepte.
Muziek kleurt wat we zien, dat is niet alleen bij film zo. Het stuurt je perceptie, je gevoelens, het brengt je terug van verstandelijke beschouwing naar gevoelsmatige ontvankelijkheid. In dit geval verbindt muziek de voorstellingen van verf op papier met elkaar. De ruimtelijke beelden van kunststof, een groot hart en een piëta van een man met een vrouw op schoot verwijzen naar de neo-classicistische beeldhouwkunst. Maar ook naar de geschiedenis. De vrouw is bijvoorbeeld de Franse koningin Marie-Antoinette, de man die om haar treurt de filosoof Spinoza. Alles wat we zien verwijst naar geschiedenis, cultuur, politiek en kunst, leven, seksualiteit en dood. Alles is met elkaar verbonden. Kleuren worden geluiden, de complexe rondedans van de Europese geschiedenis neemt bezit van je.
Het zijn statements die associatief tot stand komen. Mariecke van der Linden legde tijdens de persbijeenkomst aan de hand van haar schilderijen uit hoe intensief ze elkaar dagelijks, zo’n twee-en-een-half jaar lang, woorden toewierpen waar de ander dan op verder ging, wat een stroom aan beelden genereerde. Alles ontstond in nauw overleg, waarbij het natuurlijk hielp dat ze ook in het dagelijks leven partners zijn. Niet alleen de wanden bestaan uit een eindeloze reeks voorstellingen, je loopt zelfs over schilderijen, de hele vloer is ermee bedekt.
Het pessimistische adagium van Goldbrun luidt: ‘Homo homini lupus’, de mens is een wolf voor zijn medemens, naar de Romeinse schrijver Plautus. Maar Goldbrun draagt als geheel een positieve boodschap. Kunst vat alles samen en biedt kleur en houvast in de doldraaiende geschiedenis van de mensheid. We staan er letterlijk middenin.
Goldbrun in Museum de Fundatie in Zwolle is te zien t/m 6 januari 2019. Open: di. t/m zo. 11-17 uur. www.museumdefundatie.nl