Gert Jan Kocken: ‘Zeebrugge’ (C-print) Copyright: 2011 - Gert Jan Kocken
Het geluksgevoel dat je overvalt als je de hellende strandweg hebt beklommen en plotseling de zee zichtbaar wordt. Jeugdherinneringen, lange zomers, het gevoel van vrijheid, de weidsheid en de oneindigheid die zich hier openbaren. Alsof alles in dat beeld zijn betekenis krijgt en de zin van het leven in dit beeld verborgen liggen.
Het is de kunstenaar Gert Jan Kocken (Ravestein, 1971) die met zijn foto zulke associaties wekt. In groot formaat hangt deze zogenaamde C-print op een wand van het museum. Op een volgende wand hangt een andere foto van Gert Jan Kocken, een stadsplattegrond in zwart-wit van Rotterdam met de Maas, een grote lus van stromend water. We zien geen mensen, daarvoor is de aarde te ver weg. We kijken vanuit de hemel op gebouwen, straten, pleinen en parken neer. Misschien rijdt de ijscoman net de Raamstraat in en steekt een vrachtauto met kolenzakken het Slagveld over.
Maar we zien ook vreemde cirkels, stippen en lijnen. Raketten en Vliegende Bommen, staat er op te lezen. Het is een foto van de hel, van het einde der tijden. Met deze foto kon je heel gericht mensen uitroeien. Zwart-wit foto’s van stadsplattegronden blijven voor altijd verbonden met dreigende ondergang. Net als die foto van de plattegrond van Hiroshima.
Te verschrikkelijk om er lang bij stil te blijven staan.
Gelukkig heeft Gert Jan Kocken ook die heldere, zonverlichte foto van de zee gemaakt. Een beeld van optimisme en troost. Het is een stukje van de zee, gezien vanaf de Belgische Kust. ‘Zeebrugge’, staat er bij. We weten wel, de zee is de afvalput van de wereld. Radioactieve en chemische rommel, olie, plastic, legaal en illegaal. Maar ach, wat zou het? De zee is zo groot, zo diep, zo oneindig. Zo blauw ook, de kleur van de onschuld, van de natuur, van zuiverheid. Ook wij gebruiken zeezout bij de maaltijd.
Wat wil Gert Jan Kocken ons vertellen met deze foto, die we tijdens een dagje naar het strand ook zelf hadden kunnen maken? Zijn foto vertelt het verhaal van de grootste veerbootramp uit de Belgische geschiedenis, waarbij 193 passagiers het leven lieten. In 1987, onder deze zonnig-blauwe hemel, op deze plek, in dit water.
Gert Jan Kocken is één van de exposanten op ‘Meer Licht’, Museum De Fundatie, Zwolle. Open: di t/m zo 11-17 uur. Tot 8 januari 2012