Jeanloup Sieff: ‘Harpers Bazaar’, Palm Beach, 1964. Copyright: 2010 – TASCHEN GmbH
In de hotelkamers van de Parijse fotograaf Jeanloup Sieff (1930-2001) kom je altijd wel een mooie, naakte vrouw tegen. Die ligt dan op haar buik of op haar rug dwars over een veelgebruikt hotelbed, zit of loopt als een danseres of een mannequin over het versleten hotelkamertapijt. De kale werkelijkheid van zulke hotelkamers wekt verlangens naar mooie hostesses of kamermeisjes die met hun warme lichaam de kilte willen verdrijven. Jeanloup Sieff gaf vorm aan zulke onuitgesproken fantasieën. Maar altijd afstandelijk. De kunstmatige naaktposes vormen een schril contrast met de rommelige decors van hotel, bazaar, of kunsthandel.
Enkele van zijn foto’s, zowel de geënsceneerde als de spontane, zijn wereldberoemd geworden, hebben zich afgeschud van hun maker en leiden een eigen leven. Zo is er de beroemde foto van een Schots kasteeltje in een unheimisch Schots licht, dat Jeanloup Sieff toevallig passeerde. Of die vanaf een terrasje van Café Flore in de vroege ochtend. Je kijkt over de verlaten Boulevard Saint-Germain uit, in 1975 toen Parijs nog niet tot de nok gevuld was met benzineblikken op wielen.
Maar ook enkele fotoportretten zijn wereldberoemd geworden, zoals die van de naakte actrice Charlotte Rampling of van de filmacteur Peter Lorre uit 1962, een sublieme zwart-wit studie tussen de opnamen van ‘The Raven’ door. Naast zijn tijdverslindende, zorgvuldig geënsceneerde foto’s zocht Jeanloup Sieff het liefst de tussenmomenten op. Zoals de foto die hierbij is geplaatst van een pauze tijdens een shoot in Palm Beach voor een fashionserie in 1964. De redactrice van het modeblad was niet echt gecharmeerd van de foto die hij van haar maakte, terwijl iemand zijn sigaret aan haar sigaartje doet ontbranden. Het is misschien wel een van zijn meest bijzondere foto’s geworden, waarbij het contact van brandende puntjes een onverholen seksuele lading heeft gekregen. Pas na heel veel moeite gaf de redactrice later toestemming tot publicatie ervan.
Jeanloup Sieff fotografeerde in een tijd dat de zwart-wit foto nog furore maakte. Het grafisch effect van daarvan maakt dat je door elk van zijn foto’s overrompeld wordt. Het geeft er een monumentale status aan die je met kleurenfotografie zelden of nooit kunt bereiken. Juist het gebrek aan kleur geeft toegang tot een andere zichtbare wereld die naast de echte bestaat. Je kijkt naar iets dat je kent of dat zo zou kunnen zijn geweest, maar dat in een grafische zwart-wit vertaling ineens een heel ander verhaal is geworden.
Los van de ontelbare foto’s van Jeanloup Sieff en andere fotografen op internet, ligt onder andere bij Selexyz in Groningen een prachtig boek over Jeanloup Sieff van uitgeverij Taschen voor 9,99 euro.