Anders Zorn: ‘Baadsters’ ca 1898 – Copyright: www.kophieps.com
De Zweedse schilder Anders Zorn (1860-1820) schilderde bijna uitsluitend vrouwen. Die staan overwegend naakt en bloeiend te wezen. Supergezonde blonde, stevig gebouwde, jonge vrouwen bevolken zowat zijn hele oeuvre. Badend, drogend voor het open haardvuur, in bootjes, met kinderen, op de oever, in het water, op een rotspartij en altijd heel schilderachtig en plastisch geschilderd. Anders Zorn bevestigde in hoge mate het cliché dat Zweedse vrouwen allemaal blond, gezond en vruchtbaar zijn en het liefst bloot lopen. Het is ook bijna nooit winter op zijn schilderijen. Op interieurstukken met open vuur voel je de warmte uit de rode pigmenten stralen.
Maar het zijn niet de Zornse vrouwen, geïnspireerd op de naakten van Boucher en Fragonard, die het kijken naar zijn werk zo aangenaam maken. Het is de manier van schilderen. Post-impressionistisch, met forse toetsen. Je ruikt de geur van de verf eraan af. Een zacht palet met hier en daar forse contrasten en alles subtiel met elkaar verbonden in kleur en toonwaarden. Een Anders Zornschilderij herken je uit duizenden.
Dat met die vrouwen wijst op een meer dan gemiddelde belangstelling bij de schilder voor het andere geslacht. Hij had bijvoorbeeld affaires met modellen, zoals met de vrolijke Mary Smith. Zijn echtgenote Emmy Lamm vergaf het hem omdat ze economisch van hem afhankelijk was.
Meer nog vormen zijn vrouwennaakten odes aan de natuur die in die tijd door de vrouw belichaamd werd gezien. Zijn landschappen zijn even liefdevol en plastisch geschilderd als zijn figuurstudies. Daarbij had hij alles binnen bereik rond het atelier van zijn houten buitenwoning dat veel lijkt op de woning annex atelier van zijn collega en tijdgenoot Carl Larsson. Heel Zweeds, heel idyllisch allemaal. Het is een even groot plezier om naar de naakten van Zorn te kijken als naar de manier waarop hij de golfjes van het water schilderde, hoe smakelijk zijn rotsblokken eruit zien.
Op de tentoonstelling in Lübeck hangt een schilderij van een rotspartij aan de oever waarop enkele vrouwelijke kledingstukken liggen uitgespreid. Van de eigenaressen geen spoor. Juist hun afwezigheid maakt ons, na al die geschilderde naakten, ineens nieuwsgierig naar wie ze droegen.
‘Anders Zorn’. Museum Behnhaus Drägerhaus, Köningsstrasse 9-11, Lübeck. Open: di t/m zo 11-17 uur. T/m 15 maart 2012