Pierre-Auguste Renoir: ‘Paysage au bord du Seine’ (1879)
olieverf op linnen (14x23cm) copyright: Athena-Media Group
In 2009 vond Marcia Fuqua, een docente uit Lottesville in Virginia, op de vlooienmarkt dit schilderij van de impressionist Pierre-Auguste Renoir (1841-1919). Het kostte vijf euro, omgerekend. Ze vond de lijst namelijk zo mooi. Het schilderijtje (14x23cm) zelf zag er niet eens zo bijzonder uit, een beetje gras, iemand die daartussen verscholen zit.
Het heet Paysage Bord du Seine en Renoir schilderde het in de zomer van 1879 op een linnen servet, dat was goedkoper dan echt schilderslinnen. Vrienden stopten hem af en toe wat geld toe. Zo kon hij in Parijs op de trein stappen om 10 kilometer verder en 20 minuten later in Chatou aan de oever van de Seine te arriveren waar het beroemde etablissement van Père Fournaise zich bevond. In 1881 zou Renoir er op de veranda zijn beroemde ‘De lunch van de roeiers’ schilderen.
Wie was dit meisje in het oevergras? Het schijnt dat Renoir in die tijd verliefd was. Dat ‘ie daarom geregeld de uitspanning van Père Fournaise bezocht. Misschien liep hij haar met zijn veldezeltje achterna toen zij, net zichtbaar tussen het gras aan de oever, een damesmodetijdschrift zat te lezen. Dat deed Renoir graag, jongedames in het gras schilderen. Want op het moment dat zij de natuur binnenstapten, veranderde die onmiddellijk in het Paradijs. Een jaar later zou hij er zijn Aline Charigot ontmoeten, met wie hij zou trouwen. Dus Aline is het niet.
Als we kijken naar wie hij in dat jaar vaak geschilderd heeft, dan komen we uit op Louise-Alphonsine, de dochter van de uitbater, een goedlachs, mollig meisje met een ondeugende oogopslag en een geel, strooien hoedje. Of zij daar op Paysage Bord du Seine staat afgebeeld, weten we niet. Maar Renoir schilderde haar in Chatou wanneer hij maar kon.
Het gekke is dat dit portretje aan de Seine-oever in geen enkele compleet overzicht van Renoirs werk is opgenomen. Het is het Baltimore Museum of Art die het eigendom ervan claimt in een rechtszaak die deze maanden steeds spannender wordt. Het schilderij werd daar namelijk in 1951 ontvreemd en nu blijkt het bijna een ton waard te zijn. De vraag is: wat gebeurde er tussen 1951 en 2009 met het schilderij? En is het wel een echte Renoir? Wordt vervolgd.