Eric Bos: ‘God bless you’ (beademde spiegel) 2013.
Zou het kunstwerk van Marinus Boezem (Leerdam -1934) op Art Rotterdam, de kunstbeurs die afgelopen zondag sloot, echt als kunstwerk bedoeld zijn? Of was het een grap? Nou is Marinus Boezem, die onlangs jaar 80 jaar is geworden, niet de eerste de beste. Met Jan Dibbets en Ger van Elk zou hij de conceptuele kunst in Nederland hebben geïntroduceerd. Een conceptueel kunstwerk onttrekt zich grotendeels aan een waardeoordeel omdat het idee belangrijker wordt gevonden dan de uitvoering. En leuke ideeën hebben wel meer mensen.
Een geweldig idee van Marinus Boezem was overigens het in 1979 in Almere geplante kunstwerk ‘Gothic Growing Project’, een groeiende rij populieren volgens het grondpatroon van een kathedraal en net zo groot. Ook is er een filmpje waarin hij in 1971 een beeldbuis ‘beademde’ waarna er letters op verschenen en ooit liet hij door een vliegtuigje met een rookspoor zijn naam in de wolken aanbrengen. De kunstenaar als god.
Dat gegeven keerde op Art Rotterdam terug in een splinternieuw kunstwerk van Boezem met de titel ‘God Bless You.’ Als je een spiegel beademde en in de ontstane condens met een vinger de woorden ‘God Bless You’ aanbracht en even wachtte tot de condens verdween, zag je jezelf ontstaan. Een grappig idee waar je zoveel ondiepte of diepgang in kunt stoppen als je zelf wilt. Prijs: 5000 euro.
Je denkt: het is kunst, het is van niemand minder dan Marinus Boezem, het is misschien als grapje bedoeld, maar dan nog. Dat een idee zoveel moet kosten… Wel super conceptueel, natuurlijk. Wat verdient degene eraan die het vervolgens zelf uitvoert? Sam sam? Ik weet zeker dat Marinus Boezem schaterend in zijn schommelstoel zit als hij hoort dat iemand er werkelijk 5000 euro voor heeft neergeteld.
En hoe zit het met het beeldrecht, met het portretrecht, met de copyrights, met de claims op namaak en vervalsing? Want als je geen geld hebt en toch zo’n grappige Marinus Boezem in huis wilt hebben en zijn kunstwerk thuis met de badkamerspiegel naspeelt, is het dan een vervalsing, een kopie of gewoon een eerbetoon? Lastig is dat altijd met conceptuele kunst, ervan uitgaande dat het origineel onbetwiste kunst is. Want dat weet je met conceptuele kunst lang niet altijd.