Desirée Dolron: ‘Cerca Plaza de la revolucion’,
uit de serie ‘Te di todos mis suenos’ (2002).
copyright: Singer Museum, Laren
We staan hier op een nachtelijk uur in een straatje van Havana. Of beter gezegd: het is fotograaf Desirée Dolron die hier rond 2002 stond, met haar statief en haar camera. Als je heel dicht op haar foto gaat staan, er als het ware met jezelf op inzoomt, is het alsof je in daar echt aanwezig bent. Je luistert naar eventuele voetstappen die uit een zijstraat kunnen naderen. Je voelt je als vreemde niet veilig in zo’n ander land, in zo’n onbekende straat waar meermalen de revolutie tegen de beschadigde muren sloeg. Ogenschijnlijk uit het niets. De huizen zijn hermetisch gesloten. Luiken of tralies voor de ramen. Wonen er eigenlijk wel mensen? Komt iemand je helpen als je door een bende straatjongens met stokken wordt belaagd? Die straatjongens zien we een paar foto’s verder. Achter hen stijgen rookwolken op. Het is opstand, er heeft een overval plaats, het is een wereld waarin geweld regeert. Niet Fidel Castro, maar willekeur, armoede en angst.
De Cubafoto’s in de serie ‘Te di todos mis suenos’ van Desirée Dolron (Haarlem, 1963) zijn zo scherp, zo briljant, dat je er deel van kunt uitmaken.
Gek genoeg voel je dat niet bij haar bekendste werk, haar digitaal bewerkte serie ‘Xteriors’, met portretten van vrouwen die eruit zien of ze van porselein zijn gemaakt. En ook niet bij de beelden van deze vrouwen in lange, zwarte japonnen in een romantische, droomachtige omgeving. De tijd is er sterk vertraagd. Iedereen beweegt zich slaapwandelend door de gangen en ruimtes. Niet echt natuurlijk, maar dat is wat deze foto’s lijken uit te stralen.
Echte beweging komt van een ongelooflijk fascinerend videowerk, ‘Complex Systems’ van één of meerdere spreeuwenzwermen op de wand van de corridor van het museum. Die zwermen gedragen zich als door en langs elkaar tollende sterrenstelsels, ze maken geluid als van aanrollende golven, de branding. Computergestuurd of niet, het is overweldigend. Zoals in een ander videowerk ‘I will show you fear in a handful of dust’ (2016) waarin uitvergrote stofdeeltjes zich als vanuit de oerknal verspreiden. Je wordt opgenomen in een andere dimensie, iets dat met leven en dood te maken lijkt te hebben, zoals de spreeuwen om je hoofd zwermen en je verlangt met hen mee te vliegen, mee te zwenken, tot in de eindeloosheid.
Singer Museum, Laren. Desirée Dolron. Open: di t/m zo 11-17 uur. T/m 14 mei
www.singerlaren.nl